2013(e)ko abenduaren 26(a), osteguna

BARRIKAKO SILEXA


Silexezko nodulua 

Barrika (Bizkaia)

Barrikako itsas labarrean Goi kretazikoko harriak agerian daude. Haien artean kareharriak, barruan silexko noduluak dituztenak. Nodulu hauek prozesu diagenetikoen bidez sortuak izan ziren. 


Inguru hau egitura geologikoak ikertzeko ere leku aproposa da, akordeoi formako tolestura hauek, adibidez, bertan ikus daitezke...




2013(e)ko abenduaren 25(a), asteazkena

BARRIKAKO KAREHARRIA



Kareharria 

Barrika (Bizkaia)

Hona hemen Barrikako hondartzan jasotako kareharria. 
Goi kretazikako harria da eta bertan ikus daiteke zartaduretan birkristalizatutako kaltzita.


Barrikako hondartza

2013(e)ko azaroaren 19(a), asteartea

GETXOKO HAREHARRIA


Hareharri karbonatu hauek Getxoko Portu Zaharreko amaieran ikusten dira. Harri horixkak dira eta Eozenoan sortuak (orain dela 50 urte)
Daukaten ezaugarririk nabarmenena hutsune esferikoen presentzia ugaria da. Hauek zenbait dezimetroko diametroa daukate eta burdinazko geruza batez inguratuata daude. Hutsune edo Taffoni hauen jatorria zera da, nukleo baten inguruan burdinazko mineralak prezipitatzen dira eta eragile metereologikoen eraginez ezberdin higatzen dira, burdinazko mineralak oxidatzen baitira. Nodulua desagertzen da eta hutsunea gero eta handiagoa egiten da.





2013(e)ko urriaren 24(a), osteguna

EUSKAL HERRIKO MINERALAK


Hauxe Euskal Herriko mineralen bilduma txikia da,  Iberduerok aspaldian banatutakoa. Nahiz eta ale txikiak izan, gaiaren ideia orokorra ematen digute. Hori dela eta oso interesgarria da.


URUGUAYKO AMATISTA


Espeziea: Amatista

Taldea: Silikatoak (tektosilikatoak)

Sistema kristalinoa: Trigonala

Konposizio kimikoa:  SiO2

Gogortasuna: 7

Beste ezaugarriak: Koartzo mota bat da (kolore moreduna)

Nongoa?: Uruguay

KALTZITA


Espeziea: Kaltzita

Taldea: Karbonatoak eta sulfatoak

Sistema kristalinoa: Trigonala

Konposizio kimikoa: CaCO3

Gogortasuna: 3

Beste ezaugarriak: 

Nongoa?:Bizkaia

HEMATITA


Espeziea: Hematita (Oligistoa)

Taldea: Oxidoak eta hidroxidoak

Sistema kristalinoa: Trigonala

Konposizio kimikoa: Fe2O3

Gogortasuna: 5-6

Beste ezaugarriak: 

Nongoa?: Bizkaia

DIMAKO ESPATOA


Espeziea: Kaltzita (Islandiako espatoa)

Taldea: Karbonatoak eta sulfatoak

Sistema kristalinoa: Trigonala

Konposizio kimikoa: CaCO3

Gogortasuna: 3

Beste ezaugarriak: Kaltzita gardena da. Birrefringentea (Begiratu bigarren argazkiari... Idatzita dagoena bikoiztu egiten da!)

Nongoa?: Dima (Bizkaia)



IGELTSOA


Espeziea: Igeltsoa

Taldea: Sulfatoak

Sistema kristalinoa: Monoklinikoa

Konposizio kimikoa: CaSO4.2H2O

Gogortasuna: 2

Beste ezaugarriak: 

Nongoa?: Palentzia

IGELTSO HARITSUA


Espeziea: Igeltsoa

Taldea: Sulfatoak

Sistema kristalinoa: Monoklinikoa

Konposizio kimikoa: CaSO4.2H2O

Gogortasuna: 2

Beste ezaugarriak: 

Nongoa?: Burgos

MIKA MOSKOBITA


Espeziea: Mika moskobita

Taldea: Silikatoak (filosilikatoak)

Sistema kristalinoa: Monoklinikoa

Konposizio kimikoa:  KAl2[(OH,F)2(AlSiO10)

Gogortasuna: 2-2,5

Beste ezaugarriak: 

Nongoa?: Portugal

TXINAKO FLUORITA


Espeziea: Fluorita

Taldea: Haluroak

Sistema kristalinoa: Kubikoa

Konposizio kimikoa:  CaF2

Gogortasuna: 4

Beste ezaugarriak:Berdeak. Kristal nabariak dira.

Nongoa?: Txina

ERRIOXAKO PIRITAK


Espeziea: Pirita

Taldea: Sulfuroak

Sistema kristalinoa: Kubikoa

Konposizio kimikoa:  FeS2

Gogortasuna: 6-6,5

Beste ezaugarriak: Kubo formakoa

Nongoa?: Errioxa

MAROKOKO BASAMORTUKO ARROSA


Espeziea: Igeltsoa

Taldea: Sulfatoak

Sistema kristalinoa: Monoklinikoa

Konposizio kimikoa: CaSO4.2H2O

Gogortasuna: 2

Beste ezaugarriak: Basamortuko arrosa formakoa

Nongoa?: Maroko

BASAMORTUKO ARROSA


Espeziea: Igeltsoa

Taldea: Sulfatoak

Sistema kristalinoa: Monoklinikoa

Konposizio kimikoa: CaSO4.2H2O

Gogortasuna: 2

Beste ezaugarriak: Basamortuko arrosa formakoa

Nongoa?: Argelia

ARAGONITOA


Espeziea: Aragonitoa

Taldea: Karbonatuak eta nitratoak

Sistema kristalinoa: Ortorronbikoa

Konposizio kimikoa:  CaCO3

Gogortasuna: 3,5-4

Beste ezaugarriak: 

Nongoa?: Asturias

AUSTRALIAKO IGELTSOA


Espeziea: Igeltsoa

Taldea: Sulfatoak

Sistema kristalinoa: Monoklinikoa

Konposizio kimikoa: CaSO4.2H2O

Gogortasuna: 2

Beste ezaugarriak: Kolore berdea erakusten du

Nongoa?: Palencia

RUBELITA


Espeziea: Rubelita (turmalina larrosa)

Taldea: Silikatoak (ziklosilikatoak)

Sistema kristalinoa: Hexagonala

Konposizio kimikoa:  (Na,Ca)(Li,Mg,Al)-(Al,Fe,Mn)6(BO3)3(Si6018)(OH)4

Gogortasuna: 7-7,5

Beste ezaugarriak: Koartzoarekin batera dago

Nongoa?: Lavra do Horubu (Brasil)

BRASILGO DISTENA


Espeziea: Distena/Zianita

Taldea: Silikatoak (nesosilikatoak)

Sistema kristalinoa: Triklinikoa

Konposizio kimikoa:  Al2SiO5

Gogortasuna: 4,5-7

Beste ezaugarriak: 

Nongoa?: Virge da Lapa-Minas Gerais (Brasil)

AUSTRIAKO GRANATEA



Espeziea: Granatea

Taldea: Silikatoak (nesosilikatoak)

Sistema kristalinoa: Kubikoa

Konposizio kimikoa:  Mg3 Al2 Si3 O12

Gogortasuna: 6,0-7,5

Beste ezaugarriak: Austria

BRASILGO KOARTZO BELTZA


Espeziea: Koartzo beltza

Taldea: Silikatoak (tektosilikatoak)

Sistema kristalinoa: Trigonala

Konposizio kimikoa:  SiO2

Gogortasuna: 7

Beste ezaugarriak: Koartzo mota bat da (beltza kolorekoa)

Nongoa?: Oliveira dos Brejinho-Bahía (Brasil)

KOARTZOZKO GEODAK


Espeziea: Koartzoa

Taldea: Silikatoak (tektosilikatoak)

Sistema kristalinoa: Trigonala

Konposizio kimikoa:  SiO2

Gogortasuna: 7

Beste ezaugarriak: Geoda bat da (erditik apurtuta dago barnekoa ikusteko)

Nongoa?: Maroko

BRASILGO AMATISTA


Espeziea: Amatista

Taldea: Silikatoak (tektosilikatoak)

Sistema kristalinoa: Trigonala

Konposizio kimikoa:  SiO2

Gogortasuna: 7

Beste ezaugarriak: Koartzo mota bat da (kolore moreduna)

Nongoa?: Brasil

2013(e)ko urriaren 22(a), asteartea

GERTRUDIS


Hau Gertrudis da. Horrela deitzen diote Ikastolako ikasleek, baina ez dakigu nork jarri zion izena. 

Oso lagungarri dugu Anatomia ikasten dugunean, barrutik nolakoak garen jakiteko...

2013(e)ko urriaren 8(a), asteartea

LEPIDOLITA


Espeziea: Mika lepidolita

Taldea: Silikatoak (filosilikatoak)

Sistema kristalinoa: Monoklinikoa

Konposizio kimikoa:  K(Li,Al)3 (Si, Al)4010(F,OH)2

Gogortasuna: 2,5-3,5

Beste ezaugarriak: 

Nongoa?: Zamora

2013(e)ko irailaren 18(a), asteazkena

AMMONITA2


Izen zientifikoa: Harpoceras subplanatum

Sailkapena: Ammonita

Adina:Mesozikoa (Jurasikoa-Toarciense)

Beste ezaugarriak:

Nongoa?: Averyon (Frantzia)

2013(e)ko irailaren 17(a), asteartea

GASTROLITOA


Dinosaurio gastrolitoa


Adina: Mesozoikoa (Jurasikoa)

Beste ezaugarriak:

Nongoa?: Morrison Formazioa, Utah (AEB)




Gastrolitoak harri biribilduak dira, animalia baten digestio aparatuan egondakoak, liseriketan laguntzen baitute. Gaur egun oso arrunta da hegazti, krokodrilo eta zenbait zetazeoen artean. 

Dinosaurioen kasuan ere aurkitu izan dira, hegaztiekin duten lotura garbia adierazten duena.

2013(e)ko irailaren 12(a), osteguna

BELEMNITA ETA AMMONITA


Izen zientifikoa:

Sailkapena: Ammonita eta Belemnita

Adina: Mesozoikoa

Beste ezaugarriak:

Nongoa?: Frantzia

AMMONITA


Izen zientifikoa: Cleoniceras sp.

Sailkapena: Ammonita

Adina: Mesozoikoa (Kretazikoa)

Beste ezaugarriak:

Nongoa?: Mahjahenja (Madagascar)

TRILOBITA


Izen zientifikoa:

Sailkapena: Trilobita

Adina: Paleozoikoa

Beste ezaugarriak:

Nongoa?: Maroko

TRILOBITA-2



Izen zientifikoa:

Sailkapena: Trilobita

Adina: Paleozoikoa

Beste ezaugarriak: Nola tolesten ziren ikusten da

Nongoa?: Maroko

2013(e)ko irailaren 10(a), asteartea

ORTHOCRERAS


Izen zientifikoa: Orthoceras sp.

Sailkapena: Zefalopodoa

Adina: Mesozoikoa

Beste ezaugarriak:

Nongoa?: Maroko


KOPROLITOA


Izen zientifikoa: -

Sailkapena:

Adina:

Beste ezaugarriak:  Koprolitoa

Nongoa?: Calatayud (Zaragoza)

2013(e)ko irailaren 9(a), astelehena

LEIOAKO HARRI BOLKANIKOAK



Behe kretazikoan izandako itsaspeko erupzioen ondorioz harri bolkaniko hauek sortu ziren. 



Kasu batzuetan magmaren gasek utzitako hutsuneak gero kaltzitaz beterik agertzen dira ondoko argazkian ikusten den bezala...


Pillow-laben forma ikus daiteke leku askotan, Artazako hurrengo honetan bezala. Pillow-labaren "pikoa"k alderik zaharrena non dagoen adierazten digu...


Pillow-labak Leioan



Pillow-laba baten irudia